Dutch History

Het tijdperk van de verlichting (ook wel het tijdperk van de factor of gewoon de verlichting genoemd) was een intellectuele en filosofische beweging in Europa in de 18e eeuw die de wereld van ideeën beheerste. De Verlichting promootte concepten als vrijheid, ontwikkeling, tolerantie, broederschap, constitutionele federale regering en scheiding van geloof en staat door zich te concentreren op het nastreven van vreugde, de soevereiniteit van de rede en het bewijs van de zintuigen als primaire bronnen van kennis.

De 20ste eeuw is de eeuw van de massamotorisering. In 1913 begon de eerste massale serieproductie van auto’s in Amerika. Door een efficiënt productieproces lukte het de industrieel Henry Ford om de T-Ford relatief goedkoop op de markt te brengen en daarmee toegankelijk te maken voor de groeiende middenklasse. In Europa kwam de automobilisering van de samenleving pas op gang na 1960. Elk Europees industrieland leverde een eigen bijdrage.

Bestaat er zoiets als een Europese identiteit? Deelt een Oostenrijker iets met een Belg dat ze niet met een Cubaan of een Canadees gemeen hebben? Europa bestaat, maar misschien vooral als beeldvorming. En dat zelfbeeld dat wij Europeanen met ons meedragen is vaag, divers en veranderlijk. In deze collegereeks graaft Joep Leerssen in de culturele geschiedenis van Europa, op zoek naar de elementen die samen dat caleidoscopische, tegenstrijdige, vage zelfbeeld uitmaken. Hoewel dat Europese zelfbeeld door de tijd sterk verandert, verdwijnen oude beelden niet volledig.

Maarten van Rossem schetst in dit hoorcollege de sociaal-economische geschiedenis van de Europese samenwerking na de Tweede Wereldoorlog en de daarmee samenhangende economische integratie van Europa. De meeste West-Europese landen vertonen na 1945 een in hoge mate identiek patroon: sterke welvaartsgroei tot halverwege de jaren zeventig en steeds meer economische samenwerking tussen die landen. Nadat de enorme groeispurt in de jaren zeventig was doodgelopen leidde het neoliberalisme tot verdere groei, maar ook tot de kredietcrisis.