Dutch History

In alle maatschappijen manifesteren zich groepen personen met macht en aanzien, een verschijnsel dat een erfelijk karakter krijgt. Maar hoe is de adel in Europa ontstaan en welke vorm heeft hij in Nederland gekregen?

In dit college behandelt Coen Schimmelpenninck de historische ontwikkeling en betekenis van de adel in Nederland, van de middeleeuwen tot nu. Met aandacht voor onderwerpen als het leenstelsel, de standen, de ridderschappen en de leef- en bestuurscultuur in de loop der eeuwen.

Rusland in de moderne tijd maakte een aantal rigoureuze transities door. Van een overwegend agrarisch Tsarenrijk naar een geïndustrialiseerde Socialistische heilstaat. Van Stalins totalitaire staat naar de meer open politiek van Chroetsjov. En uiteindelijk van de paranoïde Breshnev naar de Perestroika van Gorbatsjov. Henk Kern laat het college beginnen in de Tsarentijd in de 19e eeuw en toont hoe Rusland zich als Soviet-Unie ontwikkelt tot de tweede wereldmacht tijdens de Koude Oorlog.

Drie koningen uit het Huis Oranje-Nassau regeerden tussen 1813 en 1890 over Nederland: Willem I (1813-1840), Willem II (1840-1849) en Willem III (1849-1890). Hun historische reputaties lopen uiteen. Willem I, als enige van de drie opgenomen in de Historische Canon van Nederland, geldt als een van de grondleggers van onze staat. De Koning-Koopman zou zijn onderdanen hebben opgestoten in de vaart der volkeren; het is wat veel eer. Willem II wordt herinnerd als de Held van Waterloo. In 1848 zou hij zijn conservatieve denkbeelden abrupt hebben ingeruild voor liberale overtuigingen.

Kan een stad in je DNA zitten, ook al heeft je wieg er niet gestaan? In Moederstad gaat Philip Dröge in het moderne Jakarta op zoek naar sporen van het oude Batavia. Meer dan drie eeuwen lang woonden zijn voorouders in de stad, zo heeft hij ooit van zijn Indische grootvader gehoord. Wie waren ze? In wat voor stad leefden ze? Hoe is Aziatisch DNA in zijn genoom terechtgekomen? Aan de hand van zijn eigen familiegeschiedenis laat Dröge haarfijn zien hoe dit epicentrum van de kolonie functioneerde.

"Soldaat van Oranje" is een van de beroemdste boeken over de Tweede Wereldoorlog. Erik Hazelhoff Roelfzema (1917-2007) beschrijft hierin zijn persoonlijke belevenissen tijdens de bezetting en ten tijde van de bevrijding. "De Soldaat van Oranje" vertelt hoe hij als jongeman in 1941 de oversteek naar Engeland waagt, in Londen in allerlei intriges verwikkeld raakt, kennismaakt met de geheime diensten, nachtelijke landingen uitvoert in Scheveningen en als RAF-piloot meedoet aan een luchtaanval op Berlijn.

De rijke geschiedenis en cultuur van het Byzantijnse rijk, ook wel Oost-Romeinse rijk genoemd, is voor velen onbekend terrein. Ten onrechte, want deze geschiedenis is minstens zo boeiend als die van het bekendere West-Romeinse imperium. In zijn hoorcollege besteedt Hein van Dolen ruime aandacht aan de vele facetten van dit keizerrijk dat meer dan 11 eeuwen heeft bestaan, zoals de geschiedenis, de godsdienst, de literatuur en de kunst.

In de mysterieuze nevels van het oude Groot-Brittannië ontvouwde zich een rijke wereld van goden, godinnen en epische verhalen. Welkom bij "Keltische Mythologie: Goden, Godinnen, Verhalen, Mythen en Sagen uit Groot-Brittannië." In deze reis door de tijd zullen we de geheimen van de Keltische mythologie ontrafelen, een wereld doordrenkt van magie, heroïek en diepgewortelde overtuigingen.

Welkom in de betoverende wereld van de Noorse mythologie, een rijke schat aan goden, godinnen, verhalen, mythen en sagen die de harten en verbeelding van generaties hebben gevangen. Reis met ons mee naar het mysterieuze Scandinavië, het thuisland van de Vikingen, waar de lucht doordrenkt is met de geur van avontuur en de echo's van oude legendes nog steeds resoneren.

In het weelderige landschap van de Chinese mythologie ontvouwen zich eeuwenoude verhalen als delicate lotusbloemen, elk petal gedrenkt in de rijke geschiedenis en diepgaande betekenis van het Oosten. "Hemelse Vertellingen" nodigt je uit voor een betoverende reis door de mysterieuze rijken van goden, godinnen, mythen en sagen die diep verankerd zijn in de ziel van China.

Sinds de snelle opkomst van Pim Fortuin in 2002 is de Nederlandse politiek veranderd. De politieke partijen lijken zich inmiddels te hebben hervonden. Niet door zich tegen het populisme te keren, maar eerder door het te erkennen. Wat is populisme? En is het echt zo nieuw of is het onlosmakelijk deel van de democratie?

Het christendom is één van de grootste religies in de wereld en het christelijke cultuurgoed is diep verankerd in de Westerse samenleving. Willemien Otten behandelt de periode vanaf het vroege christendom tot en met de hedendaagse ontwikkelingen.

Het laatste boek van professor Stephen Hawking. Hoe is alles begonnen? Is er intelligent leven elders in het heelal? Kunnen we de toekomst voorspellen? Bestaat er een God? Wat zit er in een zwart gat? Zijn tijdreizen mogelijk? Zullen we overleven op aarde? Moeten we de ruimte koloniseren? Zal kunstmatige intelligentie slimmer worden dan wij? Hoe geven wij de toekomst vorm? De wereldberoemde wetenschapper en bestsellerauteur Stephen Hawking laat ons zijn laatste ideeën over de grootste vragen van het universum na in dit briljante postuum uitgegeven werk.

Een meeslepende saga over liefde, oorlog, intrige, glamour, verraad en familiebanden. Drie zussen uit Shanghai vormden voor een belangrijk deel van de twintigste eeuw het middelpunt van de macht in China. Kleine Zus, Mei-ling, was mevrouw Chiang Kai-shek, first lady van het precommunistische nationalistische China en zelf ook zeer actief in de politiek. Grote Zus, Ei-ling, was Chiangs offi cieuze belangrijkste adviseur. Ze zorgde ervoor dat zijzelf de rijkste vrouw van China werd en haar man de eerste minister onder Chiang.

We gaan nu de prachtige wereld in van de Germaanse mythologie, waar goden de hemel bewonen, mythische wezens ronddwalen en epische verhalen de essentie van het bestaan vormgeven. Deze verzameling van goden, godinnen, verhalen, mythen en sagen uit de Germaanse streken neemt je mee op een reis door de tijd, terug naar de wortels van een rijke en complexe mythologische traditie.

Centrale banken zoals de Fed in de V.S. of de Europese Centrale Bank (ECB) zijn sinds de kredietcrisis van 2007-2008 niet weg te slaan van de voorpagina’s van de kranten. Zij hebben in 2008 de wereldeconomie van een diepe depressie gered en zijn tot op de dag van vandaag de instellingen die de economieën en financiële markten overeind houden. Kortom, ze zijn zeer belangrijk. Ze zijn echter ook black boxes: heel weinig mensen weten wat die instellingen doen, waarom ze doen wat ze doen en hóe ze doen wat ze doen.

Nederlands bekendste historicus Maarten van Rossem analyseert het ontstaan, het verloop en de gevolgen van het omvangrijkste gewapende conflict dat de wereld gekend heeft. In zijn vier uur durende hoorcollege neemt hij de luisteraar mee langs de belangrijkste beslismomenten die van doorslaggevende betekenis waren. Met kennis van de vele historische onderzoeken en met zijn unieke humor gaat hij verder dan de bekende feiten en biedt hij een totaalbeeld van dit grote conflict.

Op energieke wijze vertelt Willem Zwalve over de nauwe verbondenheid tussen de historische ontwikkeling van het recht en de vorming van nationale staten in West-Europa. Over de invloed van het Romeins recht die veel verder reikt dan de eerste paar eeuwen na Christus. En hoe het samenstellen van wetboeken werd gebruikt voor het versterken van het nationale bewustzijn. Van de Romeinen tot aan de middeleeuwse koningen.

In dit multidisciplinaire college kijkt Kitty Zijlmans naar de vele aspecten van kunstgeschiedenis, waaronder esthetica en kunstkritiek. Maar ook naar de rol van de kunst in de maatschappij en de veranderingen daarin als gevolg van de opkomst van moderne kunst en de mondialisering.

De klassieke oudheid is nog steeds een bron van fascinatie en inspiratie. Wie zich bezighoudt met de grote teksten uit de Oudheid kan zich niet aan de indruk onttrekken dat die teksten over ons gaan, over de essentie van wat ons tot mens maakt en wat onze samenleving bezighoudt. Wij zijn individuen, verankerd in de afwisseling van de generaties tussen het verleden van onze ouders en de toekomst van onze kinderen, we leven in groepen met een gedeeld verleden en gemeenschappelijke doelen.

De stad is een intrigerend fenomeen. Al duizenden jaren wordt er door mensen in gewoond en geleefd. Het is bovendien de plek bij uitstek waar wordt gehandeld, religie en cultuur wordt aangeboden en van waaruit wordt bestuurd. In deze collegereeks wordt een levendig overzicht gegeven van bijna 5000 jaar stadsgeschiedenis aan de hand van een aantal concrete steden in verschillende fasen van hun ontwikkeling. Ideaaltypen als de klassieke stad, de middeleeuwse stad, de barokstad en de moderne stad worden gekoppeld aan de lotgevallen van echte steden en aan de opvattingen en ambities van stedelingen en planologen van vlees en bloed...