Sajt bojd bisch berscha, o Franz Scharl o baro raschaj andi ercdiöcesa Betschi hi. I khangeri ov lek merescheder feschtimo taj mindenfelitiko dikel – Andi austritiki bare raschajengeri konferenca o Franz Scharl, o selsorginipe le Romenge, Sintijenge taj Jenischijenge kerel. Kaj buteder pedar o baro raschaj te dschanen, restscha le amaro kolega Adi Gussak ande leskero birovtschago Betschiste.

I Roma VHS ando decemberi lakero 25-berschengero jubilejum mulatintscha. Akardo ulo use jek mulatintschago ando Pradimo Kher Erba (OHO). Adaj jek paldikipe dija. I muschika uso jubilejumiskero mulatintschago kertscha o Ferry Janoska taj i Melinda Stoika.

Amen papal upro jomakero rodipe palo naschade Romengere sidlungtscha le Burgenlandistar amen das. Akan Gols, ando becirk Neusiedl am See, kher rodijam. Andi gemajnde jek tikni Romengeri sidlung delahi, savi ando nacijonalsocijalismus pujsti tschiti uli. O Fritz Radlspäck andar Gols phukal ando vakeripe la duga na phukada historijatar le gavestar.

O austritiko khetanipe le politischi sikadipeske (ÖGPB) butvar ando bersch o „politischi-literarischi kvartet“ kerel. Ando novemberi ada formato, erschtivar andi biblijoteka la AK-atar Erba le tematischi pharipeskere punktoha „Roma“ tel likerdo ulo. Roma taj Romnja khetan gadschenca pedar schtar politischi kenvi, save la flogoskera grupnatar vaj pedar i flogoskeri grupn pisim ule, vakerde.

O papruschengero nevipe le farajnistar Romano Centro ando decemberi ando 100to ardipe, ari alo. Ando juni 1993 i premijera sina: Ande oja cajt, erschtivar o papruschengero nevipe le duj berscha angloda kerde farajnistar, ari alo. Ando dschijakana 99 publikacijontscha, but pisimaschkiji taj pisimaschtscha, mindenfelitike tematschenge vidminde pumen.

Telal o anav „O genocid upro Roma taj Sinti maschkar o nacijonalsocijalismus“ o „Centrali seminar“ ando bersch 2024 ande Schlaining tel likerdo ulo. Andphandlo ando berschengero pharipeskero punkto la organisacijatar ERINNERN:AT taj khetan organisirim le farajniha Roma-Service taj la Pedagogischi Utscha Ischkolaha Burgenland, buteder sar 100 meschtertscha taj meschterkiji uso bajder sikadipe use sina.

O tradicijoneli Roma advent ando Pradimo Kher Erba, te ada bersch papal igen schukar sina. Le adventiskere mulatintschagoha, i kultura taj i tschib le Romendar upre likerdi taj le pradipeske sikadi te ol. Jek barikano than adaj i mindenfelitiki muschika, i literatura taj i kulinarik ande len, save le kherodaschtschenge adale kiratiske sikade ule.

Taj ada te le rumenitike Romengere khetanipeske andi Austrija genel. Obste pekiptscha vaj avre guliptscha – andi boschitschani cajt i kojnha oficijeli uso boschitschano pekartschago ol. Ando vodschikano hango taj but anglutna vojaha, la Romnjaha Irina Bellio, vanilejakere schinga palo koja le rumenitike Romendar taj Romnjendar pekas.