Чатырнаццаты эпізод падкаста "гісторыя Беларусі" прысвечан унутранаму гандлю ВКЛ у XV-XVI ст. Мы разгледзем як быў арганізаваны ўнутраны гандаль, якія існавалі звычаі і правілы правядзення кірмашоў у ВКЛ, як улады кантралявалі цэны і наяўнасць тавараў. Таксама пагаворым пра сістэму мер і вагі, якая існавала ў гаспадарстве ў той час. Абмяркуем і грашова-крэдытныя аперацыі.

Змест:

00:00 Арганізацыя ўнутранага гандлю ВКЛ
06:05 Правядзенне кірмашоў
11:02 Гандлевыя крамы
14:18 Звычаі і правілы таргоў
17:58 Сістэма мер і вагі
20:07 Кантроль цэн і наяўнасці тавараў
24:58 Грашова-крэдытныя аперацыі
28:34 Падсумаванне

Літаратура:
Касцюк, М.П. Гісторыя Беларусі : У 6 т. Т. 2: Беларусь у перыяд Вялікага Княства Літоўскага / Ю. Бохан [і інш.]: М. Касцюк (гал. рэд.) [і інш.] – Мінск. : Экаперспектыва, 2000. – 688 с.; іл.

Podcast: https://belarushistory.buzzsprout.com/
Youtube: https://www.youtube.com/channel/UCAgp_Cftrx55OWHrudLL51Q
Telegram: https://t.me/BelarusHistoryChannel
Facebook: https://www.facebook.com/BelarusHistory

Тэма новага эпізода - гандаль у гарадах ВКЛ у XV-XVI ст. У ім пойдзе размова пра рынак ВКЛ і "прынцып справядлівых цэн", пра знешні гандаль ВКЛ - разнастайныя гандлёвыя шляхі (сухапутныя і рачныя), асноўныя прадметы экспарту і буйных тарговых партнераў ВКЛ. Разгледзем хто, як і калі выплочваў мыта ў ВКЛ і хто вызваляўся ад яго выплат. Аб гэтым і шмат іншым вы даведаецеся ў Эпізодзе 13 падкаста Гісторыя Беларусі.

Змест:

00:00 Узрастанне гандлёвай актыўнасці. Формы і кірункі гандлю
(Павышэнне ролі гандлю ў эканамічным жыцці грамадства ВКЛ, "прынцып справядлівых цэн" і яго адмена, рынак і асноўныя гандлевыя агенты)

05:35 Знешні гандаль. Гандлёвыя шляхі
(Транзітны гандаль праз тэрыторыю ВКЛ, асноўныя прадметы экспарту, гандлевыя зносіны з Расеяй, рачныя і сухапутныя гандлевыя шляхі па тэрыторыі ВКЛ)

14:03 Выплата гандлёвых пошлін
(Мытныя каморы ВКЛ, асноўныя віды дзяржаўных мыт ВКЛ, сістэма вызвалення ад мыт)

Літаратура:

Касцюк, М.П. Гісторыя Беларусі : У 6 т. Т. 2: Беларусь у перыяд Вялікага Княства Літоўскага / Ю. Бохан [і інш.]: М. Касцюк (гал. рэд.) [і інш.] – Мінск. : Экаперспектыва, 2000. – 688 с.; іл.

Podcast: https://belarushistory.buzzsprout.com/

Youtube: https://www.youtube.com/channel/UCAgp_Cftrx55OWHrudLL51Q

Telegram: https://t.me/BelarusHistoryChannel

Facebook: https://www.facebook.com/BelarusHistory

#ГісторыяБеларусі #Беларусь #Гісторыя

У гэтым эпізодзе мы разглядаем развіцце рамяства і гандлю ў гарадах Беларусі XV-XVI ст. Будзе дана агульная характарыстыка стану рамяства і гандлю ў гарадах (колькі было рамеснікаў, чым яны займаліся, дзе жылі і г.д.) Далей мы падрабязней разгледзім найбольш распаўсюджаныя галіны рамяства таго часу. Таксама пагаворым пра асаблівасці дзейнасці і сацыяльнага статуса рамеснікаў у ВКЛ.

Змест:

00:00 Агульная характарыстыка стану рамяства і гандлю ў гарадах
(Колькасць рамеснікаў і рамесніцкіх спецыяльнасцей у гаспадарстве, цэнтры рамеснай вытворчасці, спецыялізацыя і дыфферэнцыяцыя рамяства)

05:27 Галоўныя галіны рамяства ў XV-XVI ст
(Апрацоўка металаў, шкур, дрэва; ганчарства)

08:58 Асаблівасці дзейнасці рамеснікаў на тэрыторыі ВКЛ
(Спадчыннасць рамесніцкай дзейнасці, адрозненні гарадскіх і вясковых рамеснікаў, павіннасці рамеснікаў)

13:32 Асаблівасці сацыяльнага статуса рамеснікаў

Літаратура:

Касцюк, М.П. Гісторыя Беларусі : У 6 т. Т. 2: Беларусь у перыяд Вялікага Княства Літоўскага / Ю. Бохан [і інш.]: М. Касцюк (гал. рэд.) [і інш.] – Мінск. : Экаперспектыва, 2000. – 688 с.; іл.

Podcast: https://belarushistory.buzzsprout.com/

Youtube: https://www.youtube.com/channel/UCAgp_Cftrx55OWHrudLL51Q

Telegram: https://t.me/BelarusHistoryChannel

Facebook: https://www.facebook.com/BelarusHistory

#ГісторыяБеларусі #Беларусь #Гісторыя

У гэтым эпізодзе мы паглыбляемся ў дэталі ўрбанізацыйных працэсаў на Беларусі. Мы даведаемся, чым быў выкліканы рост колькасі гарадоў і мястэчак у ВКЛ у XV-XVI ст, чаму фарміраванне гарадской сетцы адбывалася на тэрыторыі Беларусі нераўнамерна і за кошт якіх населеных пунктаў галоўным чынам адбываўся колькасны прырост новых гарадоў. Якімі шляхамі папаўнялася гарадское насельніцтва і якім чынам паўплывала на гэта прыняцце гарадамі магдэбургскага права? Якія функцыі выконвалі гарады ВКЛ? Адказы на гэтыя і многія іншыя пытанні слухайце ў 11 эпізодзе падкаста "Гісторыя Беларусі"!

Змест:

00:00 - Прычыны урбанізацыйнага росту ў XV—XVI ст

(Якія беларускія гарады існавалі ў “далітоўскі” перыяд , наколькі павялічылася іх колькасць да канца XVI ст. Характарыстыка новага этапу урбанізацыі, які распачаўся ў XV і працягваўся ў XVI ст. )

07:55 - Асаблівасці новага урбанізацыйнага этапу

(Нераўнамернасць фармаравання гарадской сетцы і фактары, якія на гэта паўплывалі. Вялікія, сярэднія гарады і мястэчкі. Рост колькасці насельніцтва ВКЛ. )

17:18 - Шляхі папаўнення гарадскога насельніцтва

(Паглынанне суседніх пасяленняў. Перасяленні і ўцекі сялян. Яўрэйскія аўтаноміі. Уплыў прыняцця магдэбургскага права на павялічэнне колькасці насельніцтва гарадоў. )

25:56 - Функцыі гарадскіх пасяленняў

(Рэлігійная, культурная, абарончая, гандлевая)

Літаратура:

Касцюк, М.П. Гісторыя Беларусі : У 6 т. Т. 2: Беларусь у перыяд Вялікага Княства Літоўскага / Ю. Бохан [і інш.]: М. Касцюк (гал. рэд.) [і інш.] – Мінск. : Экаперспектыва, 2000. – 688 с.; іл.

Podcast: https://belarushistory.buzzsprout.com/

Youtube: https://www.youtube.com/channel/UCAgp_Cftrx55OWHrudLL51Q

Telegram: https://t.me/BelarusHistoryChannel

Facebook: https://www.facebook.com/BelarusHistory

#ГісторыяБеларусі #Беларусь #Гісторыя

У 9 падкасце па гісторыі Беларусі мы даведаемся, чаму дзяржава была найбуйнейшым уласнікам зямлі у ВКЛ, як развівалася зямельная ўласнасць свецкіх і царкоўных феадалаў. Высветлім асаблівасці станаўдення фальварачна-паншчыннай сістэмы. Разгледзем сялянскую гаспадарку і павіннасці сялян. Даведаемся чаму пачалася аграрная рэформа 1557 года, больш вядомая як "Валочная памера", як і дзе яна развівалася на тэрыторыі Беларусі. Таксама абмяркуем запрыгоньванне сялянства і розныя віды барацьбы сялян супраць прыгнету.

Змест:

00:00 Умацаванне зямельнай уласнасці феадалаў
(падтэмы: Дзяржава — найбуйнейшы ўласнік зямлі; Землеўладанне феадалаў; Царкоўная ўласнасць)

39:11 Панская і сялянская гаспадаркі
(падтэмы: Станаўленне фальварачна-паншчыннай сістэмы; Сялянская гаспадарка; Павіннасці сялян)

01:51:01 Аграрная рэформа
(падтэмы: Аграрныя мерапрыемствы ў дзяржаўных уладаннях; Рэарганізацыя сістэмы землекарыстання сялянства і яго павіннасці; Валочная памера ва ўладаннях свецкіх і духоўных феадалаў)

02:22:37 Запрыгоньванне сялянства
(падтэмы: Узмацненне асабістай залежнасці сельскага насельніцтва; Ператварэнне нявольнай чэлядзі ў прыгоннае сялянства, запрыгоньванне вольных «похожих» людзей; Заканадаўчае афармленне прыгоннага права)

02:44:32 Сацыяльна-класавыя супярэчнасці і канфлікты
(падтэмы: Скаргі на злоўжываіші феадалаў і ўраднікаў, адмовы сялян ад выканання павіннасцей; Пераходы вольных сялян, уцёкі — асноўная форма барацьбы сялянства супраць узмацненпя прыгнёту; Узброенае супраціўленне сялян )

Літаратурныя крыніцы:

Касцюк, М.П. Гісторыя Беларусі : У 6 т. Т. 2: Беларусь у перыяд Вялікага Княства Літоўскага / Ю. Бохан [і інш.]: М. Касцюк (гал. рэд.) [і інш.] – Мінск. : Экаперспектыва, 2000. – 688 с.; іл.

Слухаць як падкаст: https://belarushistory.buzzsprout.com/
Афіцыйная суполка у Telegram: https://t.me/BelarusHistoryChannel
Падтрымаць праект: https://capu.st/gstoryya-belarus

#Беларусь #гісторыя #гісторыябеларусі

У восьмым выпуску падкаста па гісторыі Беларусі мы даведаемся як і чаму ў першай палове XVI ст да Масквы перайшла ініцыятыва ў "збіранні" усходнеславянскіх зямель. Прасачым войны ВКЛ і Княства Маскоўскага дадзенага прамежку часу - захоп Смаленска маскоўскімі войскамі, Аршанская бітва, мяцеж Глінскага і г.д. Таксама разгледзем як, чаму і паміж кім ўтвараліся антыягелонскія кааліцыі і што адбылося з імі ў выніку. Таксама паглядзім, як ВКЛ абаранялася ад набегаў татар - пераможная Клецкая бітва, намаганні дыпламатаў ВКЛ і тактыка барацьбы з набегамі татар. Напрыканцы разгледзем тэрыторыю дзяржавы, становішча ў ей беларускіх зямель і дзяржаўны лад ВКЛ.

Змест

00:00 Пераход да Масквы ініцыятывы ў "збіранні" усходнеславянскіх зямель
(падтэмы: “Вечнае даканчанне” 1449г і яго наступствы, Курс Масквы на гегемонію ва Усходняй Еўропе, Непаслядоўнасць знешняй палітыкі ВКЛ, Перавага Масквы ў правядзенні ўсходняй палітыкі )

46:31 Вялікае Княства Літоўскае перад пагрозай антыягелонскіх кааліцый канца XV — пачатку XVI ст.
(падтэмы: Вытокі антыягелонскай кааліцыі, Узнаўленне ідэі саюзу супраць Ягелонаў і контрмеры ВКЛ, Поспехі дыпламатыі ВКЛ, Канец Тэўтонскага ордэна - Вынікі і ўрокі антыягелонскай кааліцыі)

01:18:44 Войны ВКЛ з Маскоўскай дзяржавай у канцы XV — першай трэці XVI ст.
(падтэмы: Пачатак ваенных дзеянняў і няўдачы ВКЛ; Пошукі рэваншу. Мяцеж Глінскага; Вайна 1512—1522 гг. Страта Смаленска. Бітва пад Оршай; Старадубская вайна. Усталяванне раўнавагі сіл)

02:15:07 Барацьба супраць татарскіх набегаў
(падтэмы: Узрастанне пагрозы з боку Крымскага ханства; Татарскія набегі на беларускія землі; Бітва пад Клецкам 1506 г. Спад інтэнсіўнасці паходаў татар; Комплекс мер ВКЛ па забеспячэнні бяспекі паўднёвых межаў)

02:48:44 Тэрыторыя дзяржавы і становішча беларускіх зямель

03:10:10 Дзяржаўны лад ВКЛ
(падтэмы: Вялікі князь, Паны-рада, Вальны сойм )

Літаратурныя крыніцы:
1. Касцюк, М.П. Гісторыя Беларусі : У 6 т. Т. 2: Беларусь у перыяд Вялікага Княства Літоўскага / Ю. Бохан [і інш.]: М. Касцюк (гал. рэд.) [і інш.] – Мінск. : Экаперспектыва, 2000. – 688 с.; іл.
2. Нарыс гісторыі Беларусі. Г. Сагановіч. 2001

Афіцыйная суполка у Telegram: https://t.me/BelarusHistoryChannel
Падтрымаць праект: https://capu.st/gstoryya-belarus

#Беларусь #гісторыя #гісторыябеларусі

Семы выпуск падкаста аб гісторыі Беларусі прысвечаны часу найбольшага росквіту ВКЛ. Мы разгледзем уладаранне Ягайлы і Вітаўта, Крэўскую ўнію ды Грунвальдскую бітву. Прасачым як Вітаўт зрабіў ВКЛ дамінуючай дзяржавай у рэгіене. Разгледзем барацьбу за ўладу паміж Жыгімонтам ды Свідрыгайлам ды прыход да ўлады Казіміра.

Змест

00:00 Барацьба Ягайлы за вялікае княжанне

07:07 Крэўская ўнія
(падтэмы: пошукі кіраўніцтвам ВКЛ знешнепалітычных партнераў, падпісанне Крэўскага акта, супрацьстаянне рэалізацыі уніі ў ВКЛ)

29:22 Княжанне Вітаўта да Вялікай вайны
(падтэмы: прыход Вітаўта да ўлады; усходння палітыка і паражэнне на ворскле; дзейнасць тэўтонцаў у новых абставінах; паляпшэнне адносін з ордэнам, Салінскія пагадненні; Віленская ўнія, ад збліжэння да канфрантацыі )

01:13:26 Вялікая вайна і Грунвальдская бітва
(падтэмы: прычыны і пачатак "Вялікай вайны", падрыхтоўка да ўзброенага канфлікту варагуючых бакоў; пачатак летняй кампаніі 1410 года і Грунвальдская бітва; аблога Мальбарка і завяршэнне "Вялікай вайны"; значэнне Грунвальдскай бітвы)

01:56:50 Княжанне Вітаўта пасля Грунвальда. ВКЛ на вяршыне магутнасці
(падтэмы: аднаўленне Вітаўтам знешнепалітычнай актыўнасці на ўсходзе; поспехі залатаардынскай палітыкі Вітаўта; намаганні па рэалізацыі агульнарускай праграмы; росты прэстыжу Вітаўта ў Еўропе, стасункі з Польшчай, германскім імператарам, гусітамі; аднаўленне баявых дзеянняў з Тэўтонскім ордэнам, Мельнаўскі мір; намаганні Вітаўта па атрыманні каралеўскай кароны)

03:06:46 Свідрыгайла і Жыгімонт. Грамадзянская вайна 1430-х гг.
(падтэмы: прыход да ўлады Свідрыгайлы і абвастэнне адносін з Польшчай, змена кіраўніцтва ВКЛ, пачатак грамадзянскай вайны; дыпламатычная барацьба; паражэнне Свідрыгайлы і ўз'яднанне дзяржавы)

03:40:00 Пачатак княжання Вялікага князя Казіміра


Літаратурныя крыніцы:

1. Касцюк, М.П. Гісторыя Беларусі : У 6 т. Т. 2: Беларусь у перыяд Вялікага Княства Літоўскага / Ю. Бохан [і інш.]: М. Касцюк (гал. рэд.) [і інш.] – Мінск. : Экаперспектыва, 2000. – 688 с.; іл.

2. Кароткі нарыс гісторыі Беларусі. У. М. Ігнатоўскі. Мінск "Беларусь" 1992

3. Гісторыя Беларусі. Вучэбны дапаможнік для ліцэяў, гімназій і школ з паглыбленым вывучэннем гуманітарных дісцыплін. Пад рэд. А.Л.Абецэдарская, Л.А. Жылуновіч. Мінск, ВП "Экаперспектыва", 1997

4. Нарыс гісторыі Беларусі. Г. Сагановіч. 2001

5. Кароткая гісторыя Беларусі. Ластоўскі В.Ю. Мінск, Універсітэцкае, 1993

Слухаць як падкаст: https://belarushistory.buzzsprout.com/

Афіцыйная суполка у Telegram: https://t.me/BelarusHistoryChannel

Падтрымаць праект: https://capu.st/gstoryya-belarus